Máu nhiễm mỡ cao có thể là nguyên nhân gây ra bệnh tim và đột quỵ, vì vậy, mọi người trên 20 tuổi nên đo mức cholesterol ít nhất 5 năm một lần.
Máu nhiễm mỡ dần dần đã trở thành căn bệnh thời đại khi số lượng người mắc bệnh trong cộng đồng ngày càng gia tăng. Theo thống kê của Viện Dinh dưỡng quốc gia, tại Việt Nam, hiện có khoảng 29% người trưởng thành bị máu nhiễm mỡ, ở khu vực thành thị, tỷ lệ này lên đến 44,3%.
Hãy cùng tìm hiểu về tất cả các vấn đề về bệnh máu nhiễm mỡ qua bài viết bên dưới như:
- Máu nhiễm mỡ là bệnh gì?
- Nguyên nhân và cách điều trị bệnh máu nhiễm mỡ
- Máu nhiễm mỡ bao nhiêu là cao?
- Tại sao máu nhiễm mỡ ở người trẻ lại nhiều?
I. Tổng quan về chứng máu nhiễm mỡ
Máu nhiễm mỡ hay mỡ máu cao là thuật ngữ chỉ tình trạng rối loạn chuyển hoá chất béo trong cơ thể, làm cho lượng chất béo hay cụ thể hơn là một trong hai chất cholesterol hoặc triglyceride trong máu quá cao.
Tuy nhiên, nếu cholesterol hoặc triglyceride có trong cơ thể với lượng phù hợp, chúng có thể giúp cấu tạo nên các thành phần cơ thể và cung cấp năng lượng cho cơ thể hoạt động.
Cholesterol
- HDL cholesterol (cholesterol tốt)
- LDL cholesterol (cholesterol xấu), Tăng cholesterol tức là tăng lượng LDL cholesterol
Triglyceride
- Triglyceride được dự trữ trong tế bào mỡ để sử dụng và là nguồn năng lượng chính của cơ thể.
- Nếu bạn bị tăng triglyceride thì có khả năng bạn cũng bị tăng cholesterol.
II Nguyên nhân gây máu nhiễm mỡ
Thói quen sống không lành mạnh
Những thói quen không lành mạnh là nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng mỡ trong máu cao
- Ăn các thực phẩm chứa chất béo bão hòa hoặc chất béo chuyển hóa làm tăng cholesterol “xấu” LDL như thịt mỡ hoặc các chế phẩm từ sữa.
- Thiếu hoạt động thể chất và dành nhiều thời gian trước TV hoặc máy tính, đây cũng là nguyên nhân vì sao ngày càng có nhiều người trẻ bị mỡ máu cao.
- Hút thuốc làm tăng cholesterol LDL.
- Căng thẳng có thể làm tăng nồng độ một số hormone như corticosteroid. Những chất này có thể khiến cơ thể bạn tạo ra nhiều cholesterol hơn.
- Uống quá nhiều rượu có thể làm tăng mức cholesterol toàn phần.
Gen
Một số người có thể phát triển cholesterol LDL “xấu” cao do đột biến hoặc thay đổi trong gen truyền từ cha mẹ sang con cái hoặc có thể gây tăng cholesterol máu trong gia đình. Nếu bạn có tiền sử gia đình bị cholesterol trong máu cao, cơ thể bạn có thể khó loại bỏ cholesterol LDL ra khỏi máu hoặc phân hủy nó trong gan.
Các bệnh lý khác làm tăng nguy cơ mỡ máu cao;
Một số bệnh có thể làm tăng mức cholesterol LDL hoặc giảm cholesterol HDL.
- Bệnh thận mãn tính
- Bệnh tiểu đường
- HIV
- Suy giáp
- Bệnh ban đỏ
- Thời kỳ mãn kinh
- Bệnh đa u tủy
- Chứng ngưng thở lúc ngủ
III. Dấu hiệu máu nhiễm mỡ
Máu nhiễm mỡ thường không có dấu hiệu cụ thể mà thường sẽ được phát hiện khi kiểm tra định kỳ thường xuyên.
Total cholesterol | HDL cholesterol | LDL cholesterol | Triglycerides | |
Tốt | Ít hơn 200
(nhưng càng thấp càng tốt) |
Lý tưởng là 60 hoặc cao hơn;
40 tuổi trở lên đối với nam và 50 trở lên đối với nữ được chấp nhận |
Nhỏ hơn 100; dưới 70 nếu
có bệnh mạch vành |
Nhỏ hơn 149; lý tưởng là nhỏ hơn |
Đường biên | 200–239 | – | 130–159 | 150–199 |
Cao | 240 trở lên | 60 trở lên |
160 trở lên 190 được xem là rất cao |
200 trở lên
500 được xem là rất cao |
Thấp | – | Nhỏ hơn 40 | – | – |
Đối với tăng triglyceride cao, tuyến tụy sẽ bị sưng gây ra các cơn đau bụng đột ngột, ăn mất ngon, buồn nôn, nôn mửa và sốt. Dưới đây là các mức xét nghiệm triglyceride, dựa trên xét nghiệm máu lúc đói
- Bình thường: Dưới 150 mg / dL
- Đường biên: 150 đến 199 mg / dL
- Cao: 200 đến 499 mg / dL
- Rất cao: 500 mg / dL hoặc cao hơn
IV. Cách phòng ngừa máu nhiễm mỡ
Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng
Thực hiện chế độ ăn uống đầy đủ chất bao gồm hạn chế chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa có trong thịt mỡ, các sản phẩm từ sữa và nhiều món ăn nhẹ hoặc món tráng miệng đóng gói. Bên cạnh đó, bạn cũng nên bổ sung cá có nhiều axit béo omega-3, các loại hạt và một số loại dầu thực vật như dầu ô liu và ăn ngũ cốc, trái cây, rau quả hơn là các loại carbohydrate tinh chế như đường.
Giảm cân giúp ngăn ngừa mỡ máu cao
Thừa cân hoặc béo phì có xu hướng làm tăng cholesterol xấu và giảm cholesterol tốt.
Nhưng giảm cân từ 5% đến 10% có thể giúp cải thiện số lượng cholesterol.
Hoạt động thể chất thường xuyên
Có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe khi hoạt động thể chất và đạt được số lượng hoạt động thể chất được khuyến nghị mỗi tuần. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng hoạt động thể chất có thể làm giảm cholesterol LDL và chất béo trung tính và tăng cholesterol HDL “tốt” của bạn. Trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập thể dục nào, hãy hỏi bác sĩ mức độ hoạt động thể chất phù hợp với bạn.
Quản lý căng thẳng
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng căng thẳng mãn tính đôi khi có thể làm tăng mức cholesterol LDL và giảm mức cholesterol HDL.
Ngủ đủ giấc
Giấc ngủ giúp sửa chữa tổn thương các tế bào, trong đó có tim và mạch máu của bạn.
Theo khuyến nghị cho người lớn là ngủ từ 7 đến 9 giờ mỗi ngày.
Sử dụng thuốc để điều chỉnh lượng mỡ
Bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc để kiểm soát lượng mỡ trong máu. Hãy nói với bác sĩ nếu bạn có bất cứ bệnh, triệu chứng nào khác hay dị ứng với bất kỳ thuốc nào.
Hy vọng bài viết trên đã cung cấp đầy đủ thông tin cần thiết cho bạn về máu nhiễm mỡ.
Nguồn tham khảo
The Recommended Cholesterol Levels by Age
https://www.healthline.com/health/high-cholesterol/levels-by-age
High Triglycerides: What You Need to Know
https://www.webmd.com/cholesterol-management/high-triglycerides-what-you-needto-know
Blood Cholesterol